Budowa własnego domu to zdecydowanie duże koszty, które trzeba ponieść by cieszyć się własną przestrzenią. Należy również pamiętać, że utrzymanie domu również kosztuje a patrząc na obecny poziom inflacji należy zadać sobie pytanie co możemy zrobić by zmniejszyć wydatki związane z utrzymaniem domu i czy możemy już to zrobić na etapie projektu.

Największe koszty utrzymania domu stanowi ogrzewanie i elektryczność, w kolejnych pozycjach woda, odprowadzanie ścieków i wywóz odpadów. Na koszty trzech pierwszych pozycji mamy już wpływ w trakcie projektu.

Przede wszystkim warto skłonić się ku domom energooszczędnych lub pasywnych, charakteryzujące się zwartą bryłą gdzie rozkład pomieszczeń uwzględnia kierunki świata i podział powierzchni na strefy o różnej temperaturze.  W części południowej działki lokalizuje się pomieszczenia, w których domownicy spędzają jak najwięcej czasu czyli salon, kuchnie i jadalnie a wnętrza te dodatkowo posiadają największą możliwą ilość przeszkleń tak by oświetlały i dogrzewały je promienie słoneczne.  Po przeciwnej stronie tzn północnej unika się lokalizacji okien by ograniczyć ilość strat ciepła.

Kolejnym ważnym aspektem jest ocieplenie budynku, niezbędna jest maksymalna izolacja i ograniczenie lub całkowite wyeliminowanie mostków termicznych.  Należy pamiętać nie tylko o ścianach zewnętrznych ale również stropie, dachu i fundamentach. Szczególną uwagę należy również zwrócić przy miejscach w których najczęściej pojawiają się mostki termiczne takie jak: połączenie podłóg na gruncie ze ścianą fundamentową, wieńcach, osadzeniach drzwi i okien czy połączeniu płyt balkonowych ze stropem.  

Istotnym elementem są również odpowiednio dobrane drzwi i okna. Ze względu na ilość przeszkleń szczególnie od strony południowej, które dostarczają światła słonecznego stanowią dodatkowo miejsce przez które ucieka najwięcej ciepła. Okna w domach energooszczędnych i pasywnych powinny być trzyszybowe z potrójnymi uszczelkami a wnętrza między szybami wypełnione  argonem lub kryptonem.

Po doborze odpowiedniej formy domu należy zwrócić szczególną uwagę na sposób ogrzewania. Urządzenie do ogrzewania powinno zostać dobrane do zapotrzebowania na energię do danego domu. W przypadku ogrzewania gazem, warto wybrać kocioł kondensacyjny, który wykorzystuje również ciepło pochodzące ze skraplania pary wodnej zawartej w spalinach. Szczególną uwagę zasługuje ogrzewanie domu za pomocą pompy ciepła. Koszty instalacji są wyższe niż w przypadku ogrzewania domu innymi formami natomiast w połączeniu z system fotowoltaicznym roczne koszty ogrzewania domu bywają zdecydowanie niższe, co w perspektywie długoterminowej zdecydowanie jest korzystne.

Nie możemy również zapomnieć o wentylacji domu. W przypadku domów pasywnych, gdzie ogranicza się szczególnie straty ciepła wentylacja grawitacyjna nie jest brana pod uwagę. Wentylacja mechaniczna z wyminą ciepła – rekuperacja, jest najlepszym wyborem. Przy wymianie powietrza, ciepłe powietrze wychodzące z domu ogrzewa zimne świeże powietrze z zewnątrz zmniejszając przy tym ilość energii jaką potrzeba na zużycie do ogrzewania pomieszczenia.

Podsumowując, na etapie projektu jesteśmy już wstanie ograniczyć późniejsze koszty utrzymania domu dlatego tak ważne jest by nie kierować się tylko kolorystką i kształtem domu ale również przyszłymi kosztami eksploatacji danej powierzchni. Musimy mieć również świadomość, że poniesione wyższe koszty w trakcie budowy domu energooszczędnego lub pasywnego zaprocentują nam w przyszłości ograniczając zdecydowanie koszty utrzymania domu.

mgr inż. arch. Emilia Badowska

Często spotykamy się z „gotowymi” rozwiązaniami gdzie dany dom ma zostać usytuowany na działce. Podejście takie nie uwzględnia tematu związanego z położeniem domu względem kierunków świata - zagadnienie to jest ignorowane, pomijane i niedoceniane a tak naprawdę stanowi ważny element wpływający na użytkowanie danej przestrzeni.

Prawidłowe umiejscowienie domu na działce względem kierunków świata wpływa nie tylko na komfort korzystania z domu ale również na koszty ogrzewania czy oświetlenia. Dlatego kluczem do prawidłowo zaplanowania i umiejscowienia domu  na działce powinno być planowanie przestrzeni domu i jego wnętrz z uwzględnieniem kierunków świata.

Mając na uwadze kierunki świata, największe przeszklenia i przestrzeń w której najczęściej przebywamy czyli salon, jadalnia powinny zostać zaplanowane na południe lub ewentualnie na zachód. Sypialnie w zależności od indywidualnych preferencji najlepiej lokalizować po stronie wschodniej lub zachodniej.  Od strony wschodniej dobrze wpisze się nam powierzchnia przeznaczona na kuchnie. Strona ciemna czyli północna powinna zostać przeznczona dla garażu, pralni, pomieszczeń technicznych i gospodarczych.

Gdy jesteście w trakcie poszukiwania idealnej dla Was działki, zwróćcie szczególną uwagę na te, których wjazd na posesje odbywa się od strony północnej.  Jest to najbardziej idealny wariant pod względem lokalizacji pomieszczeń we wnętrzu domu. Od strony północnej idealnie wkomponują się nam wnętrza „ciemne” takie jak garaż, kotłownia, wiatrołap czy spiżarnie. Od strony południowej i południowo zachodniej salon i jadalnia a od strony wschodniej sypialnie. Oczywiście taki układ jest najbardziej „wygodny” co nie zmienia faktu, że inna lokalizacja wjazdu na działkę jest zła. Najmniej korzystny wariant czyli wjazdu na posesje od strony południowej, nie przekreśla że dany dom będzie mniej funkcjonalny czy bardziej kosztowny pod względem utrzymania.

Każda działka i inwestycja jest wyjątkowa i wymaga osobnego rozważenia pod względem funkcjonalności, formy domu i jego lokalizacji na działce.

mgr inż. arch. Emilia Badowska

Od czego zacząć budowę domu? 

Jeśli zdecydowałeś się budować swój własny dom, pewnie zastanawiasz się od czego zacząć ta cudowną przygodę jaka jest budowa własnego, wymarzonego domu? 

Po przeanalizowaniu sposobu finansowania inwestycji i jego budżetu, powinieneś zapoznać się z etapami budowy domu- tak „ proces powstawania” domu możemy podzielić na etapy.

Pierwszy etat na którym się obecnie skupimy, możemy nazwać etapem formalnym - to właśnie w nim musimy podjąć decyzje o wyborze działki, zgromadzić odpowiednie dokumenty, uzgodnienia i uzyskać pozwolenie na budowę domu. 

Jakie kropki musimy poczynić w tym etapie by sprawnie przez niego przejść?  

Krok pierwszy - przeanalizuj plan zagospodarowania przestrzennego lub decyzje o warunkach zabudowy działki na której planujesz wybudować swój dom. 

Plan zagospodarowania przestrzennego to dokument w którym znajdziesz min takie informacje jak: 

·        informacje o przeznaczeniu użytkowym działki 

·        jej linie zabudowy 

·        dopuszczalna kubaturę budynku 

·        Maksymalna wysokość budynku 

·        Powierzchnie zabudowy działki 

·        Kat nachylenia dachu i jego kolorystykę 

Dokument ten stanowi istotne źródło wiedzy i po części determinuje kształt planowanego budynku. 

Jeśli wasza działka nie została objęta planem zagospodarowania przestrzennego, musisz ubiegać się o wydanie warunków zabudowy. Warunki zabudowy to dokument równorzędny, w którym znajdziesz podobne informacje. 

Uwaga, jeśli planujesz zakupić działkę pod budowę domu- sprawdź te dokumenty przed finalizacja inwestycji. 

Jeśli przebrnęliśmy przez ten etap to czas na podjęcie współpracy z geodeta. Przygotuje dla Ciebie mapę do celów projektowych, która jest niezbędna do stworzenia finalnego projektu domu i planu zagospodarowania działki.  W trakcie powstawania mapy do celów możemy skupić się na kroku drugim. 

Krok drugi, jeśli zakończyłeś sprawdzanie możliwości zabudowy swojej działki możesz przystąpić do poszukiwań projektu domu. 

 Możesz wybierać spośród wielu opcji:

-gotowych projektów domów dostępnych on line 

-lub zgłosisz się do architekta w celu przygotowania indywidualnego projektu

Każda z tych możliwości ma swoje atuty. Szeroki wybór projektow typowych, pozwoli Ci na dobranie najbardziej dopasowanego projektu do Twoich potrzeb i warunków działki. Musisz jednak pamiętać ze taki projekt wymaga adaptacji przez architekta adoptującego i stworzenie przez niego projektu zagospodarowania działki.  

Przygotowanie indywidualnego projektu przez architekta zagwarantuje Ci projekt szyty na Twoje potrzeby.  Jest to doskonałe rozwiązanie dla każdego, komu zależy na wyjątkowym projekcie, maksymalnie dostosowanym do swoich potrzeb i wymagań.  

Pamiętaj ze w zależności od opcji jaka wybierzesz zastanów się nad swoimi oczekiwaniami tak by projekt domu najbardziej odzwierciedlał Twoje potrzeby. 

Zadaj sobie pytania, które będą determinować kształt twojego domu, takie jak: 

·kuchnia otwarta, zamknięta czy częściowo otwarta 

· czy potrzebuje spiżarni, oddzielnej pralni a może dużej szafy w wiatrolapie? 

· sypialnia główna z oddzielna łazienka i garderoba? 

· czy potrzebuje sypialni dla gości i miejsca do pracy

· garaż dla auta/aut zlokalizowany w bryle domu czy z w oddzielnym garażu?

·  w jaki sposób planuje ogrzewać domu? 

·  bryła budynku prosta czy może w stylu dworkowym? 

Po przygotowaniu projektu nie pozostaje nic innego jak udać się do urzędu w celu złożenia wniosku o udzielenie pozwolenia na budowę. Składamy w urzędzie po 3 egzemplarze projektu architektoniczno - budowlanego i projektu zagospodarowaniu działki. Wniosek o pozwolenie możemy również złożyć on line. 

Po otrzymaniu pozwolenia na budowę, pozostaje Ci tylko złożyć w urzędzie zawiadomienie rozpoczęcia robot budowlanych i możesz rozpocząć budowę. 

mgr inż. arch. Emilia Badowska

Część z was marzy o własnym domu i pewnie zastanawia się, co jest korzystniejszym rozwiązaniem: budowa czy zakup gotowego budynku? Postaramy się znaleźć odpowiedź na stawiane pytanie.

Często najważniejszym elementem decydującym o podjęciu decyzji jest „czas” realizacji danej inwestycji.  Kupując dom zyskujesz czas, bo tak naprawdę omija Cię cały proces gromadzenia dokumentów czy wybór podwykonawców. Jedynie skupiasz się na odnalezieniu odpowiedniego domu dla siebie, negocjacji jego ceny i podpisanie odpowiednich dokumentów. A jeśli zdecydujesz się na zakup domu wykończonego pod klucz, po złożeniu podpisu możesz praktycznie już się wprowadzać.  Oczywiście za zaoszczędzony czas należy zapłacić więcej. Wg danych zakup gotowego domu w stanie deweloperskim czy w stanie pod klucz należy zapłacić zdecydowanie więcej niż za budowę domu od podstaw. Różnice kwot są zmienne w zależności od rodzaju budynku, jego wielkości czy wyposażenia. 

Jeśli kupujemy gotowy dom musimy liczyć się z również remontem, przy zakupie domu pod klucz mogą być to tylko nie wielkie zmiany kosmetyczne np. pomalowanie ścian, po ich wyburzenia, nanoszenia gładzi czy wymianę centralnego ogrzewania. Wszystko tak naprawdę zależy od czasu jaki chcemy poświęcić danemu budynkowi który ma stać się naszym domem i naszych finansów.

Czas budowy domu od zera zdecydowanie jest dłuższy, średni czas budowy domu to około dwa lata. Natomiast, są plusy takiego rozwiązanie. Po pierwsze koszty budowy i urządzania domu rozkładane są w czasie. Nie trzeba od razu dysponować odpowiednią kwotą w celu zakupienia gotowego domu, środki możemy gromadzić etapami a w sytuacji kryzysowej możemy zaniechać prac na kilka miesięcy.

Kolejny plus takiego rozwiązania to lokalizacja danej inwestycji i jej finalny wygląd. Przy budowie domu mamy wpływ gdzie będziemy go stawiać – na jakiej działce. Wybór lokalizacji domu jest bardzo istotnym elementem, jedni z nas wolą mieszkać w centrum miast, inni na obrzeżach a inni wolą zaciszne wsie oddalone od zgiełku miast. Kolejny ważny aspekt to wygląd naszego domu. Przy budowie mamy wpływ na jego tworzenie. Wybierając indywidualny projekt, dom jest „szyty” na Wasze potrzeby. Zostaną w nim uwzględnione wszystkie wasze marzenia, a charakter domu będzie odzwierciedlał ich przyszłych właścicieli. Przy zakupie gotowego katalogowego projektu, możesz nanieść zmiany – przesunięcie ścian działowych, otwarcie kuchni czy wymiana okien na większe spowoduje, że dom będzie bardziej dopasowany do Twoich potrzeb. W obu przypadkach, masz również wpływ materiał i kolor stolarki, przykrycie dachu, czy dodatkowe instalacje.

Czy poświęcony czas rekompensuję tworzenie domu „szytego na miarę”? Według mnie tak, posiadanie własnego domu to spora inwestycja, planujemy w niej spędzić wiele szczęśliwych lat więc po co decydować się na daleko idące kompromisy?

mgr inż. arch. Emilia Badowska

Zastanawiasz się czym właściwe jest architektura?

Słowo, które znamy i dość często używamy w życiu codziennym – czym właściwie jest, do czego się odnosi, co kryję się za szeroko rozumianą architekturą?

Trudno szukać jednoznacznego brzmienia definicji czym ona jest. W słowniku możemy odnaleźć definicje architektury jako słowa pochodzące z łaciny i oznaczającego:

„sztuka tworzenia ładu w otoczeniu w celu dostosowania go do zaspokojenia wielorakich fizycznych, materialnych i kulturowych potrzeb ludzi przez planową przemianę naturalnego środowiska oraz budowanie form i wydzielanie przestrzeni o różnym przeznaczeniu”

Na znaczenie słowa architektura składa się wiele czynników takich jak nauka, pasja, doświadczenie, biznes czy piękno. Jedno jest pewne, sztuka ta jest trwale związana z nauką techniczną.  

Ciekawie i zarazem w sposób prosty przestawił znaczenie architektury starożytny architekt Witruwiusz: Firmitas, Utilitas, Venustas określając ją na podstawie elementów:

- trwałość

- użyteczność

- piękno

Trwałość, każdy z nas zgodzi się z faktem, że budynek musi stawić czoła warunkom pogodowym i służyć przez długie lata. Tysiące lat przed powstaniem aktów prawnych i norm architekci dbali o bezpieczeństwo stawianych budowli.

Bez funkcji nie ma architektury, obiekty stawiane są dla ludzi i im mają służ bez względu na ich przeznaczenie czy będzie to jednorodzinny dom czy wieżowiec w centrum miasta – oba powstają dla nas, my mamy wpływ na ich formę.

Piękno, każdy z nas ma indywidualny sposób odbierania poszczególnych rzeczy, natomiast architektura powinna dawać „duszę” danemu obiektowi, przestrzeni. Bez dodania ostatniego czynnika, obiekt będzie trwały i użyteczny ale czy będzie funkcjonalny, czy spowoduje że będziemy chcieli w nim przebywać, czy spowoduje że będziemy dobrze się czuć w danej przestrzeni?

Definicje mają tendencje do zmian na przestrzeni lat, ewoluując zgodnie z rozwojem społeczeństwa natomiast posiadają wspólny mianownik,  architektura tworzy poczucie miejsca, wzbogaca nasze życie i jest nierozerwalnie złączona z natura i życiem człowieka.